Η ραγάδα πρωκτού είναι ουσιαστικά ένα σχίσιμο (πληγή) στο δέρμα του πρωκτού, στην περιοχή του σφιγκτήρα και συχνά το βάθος της είναι τέτοιο ώστε να φαίνονται οι ίνες του έσω σφιγκτήρα.
Είναι σχετικά συχνή πάθηση και υπολογίζεται πως το 20% των ανθρώπων κάποια στιγμή θα εμφανίσει ραγάδα πρωκτού. Εμφανίζεται εξίσου τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες με την εκδήλωση των συμπτωμάτων να είναι συχνότερη στις ηλικίες μεταξύ 15 και 45 ετών. Πολλές φορές μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και κατά την βρεφική ηλικία. Η ραγάδα πρωκτού εμφανίζεται πρόσθια σε ποσοστό περίπου 90% (δηλαδή στην 12η ώρα), με την δεύτερη πιο συχνή θέση να είναι η οπίθια (δηλαδή στην 6η ώρα).
Η δυσκοιλιότητα στους περισσότερους αποτελεί την κυριότερη αιτία. Ο ασθενής συνήθως δυσκολεύεται να αφοδεύσει ή δεν πάει έγκαιρα στην τουαλέτα για κοινωνικούς λόγους. Το αποτέλεσμα είναι τα κόπρανα να γίνονται σκληρά και να τραυματίζουν το δέρμα του πρωκτού δημιουργώντας μία πληγή στους σφιγκτήρες μύες του πρωκτού με αποτέλεσμα τον ερεθισμό αυτών και τον σπασμό τους αντιδραστικά. Ο σπασμός προκαλεί πόνο και μείωση της αιμάτωσης στην περιοχή, γεγονός που δεν αφήνει την πληγή να επουλωθεί δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο σπασμού – πόνου, όπου αποτρέπει τον ασθενή να πάει στην τουαλέτα με τον φόβο μην πονέσει χειροτερεύοντας περαιτέρω την κατάσταση.
Πολύ συχνά επίμονη διάρροια μπορεί επίσης να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Αν το διαρροϊκό σύνδρομο επιμένει και δεν είναι παροδικό όπως σε μία γαστρεντερίτιδα θα πρέπει να γίνεται περαιτέρω έλεγχος από γαστρεντερολόγο για την πιθανή ύπαρξη φλεγμονωδών παθήσεων του εντέρου όπως είναι η Ελκώδης κολίτιδα και η νόσος Crohn.
Άλλες σπάνιες αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε εμφάνιση ραγάδας πρωκτού είναι το άγχος (πρωκταλγία fugax), οι μεγάλες αιμορροΐδες, ο τραυματισμός της περιοχής, ο καρκίνος του πρωκτού και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα όπως HIV και σύφιλη.
Το κύριο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ραγάδας πρωκτού είναι ο έντονος πόνος.
Ο πόνος ή κάψιμο εμφανίζεται συχνά κατά διάρκεια της αφόδευσης ή ακόμη και μερικές ώρες μετά την κένωση και μπορεί να επιμένει για ώρες. Ο πόνος είναι τόσο μεγάλος ώστε ο ασθενής πολλές φορές φοβάται την αφόδευση και τελικά να γίνεται δυσκοίλιος. Λόγω της δυσκοιλιότητας προκαλείται έντονο σφίξιμο που προκαλεί περαιτέρω σπασμό στους σφιγκτήρες μυς του πρωκτού, που με την σειρά του δεν αφήνει την ραγάδα να επουλωθεί.
Ανάλογα με το βάθος της ραγάδας και τον ερεθισμό του έσω σφιγκτήρα μυ του πρωκτού καθώς και την συνέχεια του σχισίματος στον βλεννογόνο του πρωκτού (εσωτερική ραγάδα πρωκτού) συνυπάρχει αιμορραγία. Αρχικά είναι σαν σταγόνες πάνω στο χαρτί. Σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να εμφανίζεται σαν γραμμή πάνω στα κόπρανα ή ποιο σπάνια να είναι εμφανή στην λεκάνη με καθαρό κόκκινο αίμα. Συνήθως η αιμορραγία σταματά αυτόματα μετά την αφόδευση και σπάνια υπάρχει διαβροχή των υποδειγμάτων. Η αιμορραγία πάντως είναι συνήθως μικρότερη από ότι η αιμορραγία που προκύπτει από τις αιμορροΐδες αν και πολλές φορές συνυπάρχουν και οι δύο παθήσεις.
Σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να συνυπάρχει κνησμός στην περιοχή (τσούξιμο) λόγω των υγρών το οποίων παράγονται από την πληγή που μεγαλώνει και μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία φλεγμονώδους πολύποδα στην βάση αυτής που λέγεται αιμορροΐδας φρουρού. Αν η ραγάδα είναι εσωτερική και αφεθεί χωρίς θεραπεία συχνά οδηγεί σε σχίσιμο και των έσω σφιγκτήρα με αποτέλεσμα την δημιουργία περιεδρικού συριγγίου.
Η διάγνωση της ραγάδας γίνεται από τον εξειδικευμένο ιατρό αρχικά από τις πληροφορίες που δίνει ο ασθενής και επιβεβαιώνεται με την επισκόπηση της περιοχής όπου η πληγή πολλές φορές στον πρωκτό είναι εμφανής.
Στην περίπτωση που υπάρχει αιμορραγία θα πρέπει να δίνεται προσοχή στον αποκλεισμό αιμορροΐδων ή την διάγνωση ταυτόχρονα και των δύο παθήσεων.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως σε υποψία ή εμφανή οξείας ραγάδας η δακτυλική εξέταση θα πρέπει να αποφεύγεται, καθώς είναι ιδιαίτερα επώδυνη και δεν υπάρχει λόγος να υποβάλλουμε τον ασθενή σε αυτή την ταλαιπωρία. Η πρωκτοσκόπηση θα πρέπει να γίνεται υπό αναισθησία στην περίπτωση που η διάγνωση δεν είναι ξεκάθαρη και θα πρέπει να αποκλειστούν άλλες παθήσεις, ιδίως στην περίπτωση που η ραγάδα δεν είναι στις αναμενόμενες θέσεις 12η και 6η ώρα.
Η μανομετρία του δακτυλίου συνιστάται σε ομάδες ασθενών, των οποίων η λειτουργία του σφιγκτηριακού μηχανισμού μπορεί να είναι επηρεασμένη (πολύτοκες γυναίκες, ηλικιωμένοι ασθενείς) και η θεραπεία τότε πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα, ώστε να μην οδηγήσει σε ακράτεια αερίων ή κοπράνων.
Να τονίσουμε πως εάν η αιμορραγία είναι μεγάλη χωρίς να συνοδεύεται με έντονο πόνο σε ασθενείς άνω των 50 ετών συστήνεται η ολική κολονοσκόπηση από γαστρεντερολόγο με σκοπό για να αποκλειστούν άλλες αιτίες αιμορραγίας που μπορεί να συνυπάρχουν με κύρια την ύπαρξη πολυπόδων ή ακόμη και καρκίνο του εντέρου.
Οξεία ραγάδα, αν τα συμπτώματα είναι διάρκειας λιγότερο των 6 εβδομάδων.
Χρόνια ραγάδα, αν τα συμπτώματα είναι διάρκειας περισσότερο των 6 εβδομάδων.
Ο Δρ. Γεώργιος Λιάγκος κατέχει εξειδικευμένη γνώση στην διάγνωση και αντιμετώπιση των καλοηθών παθήσεων του πρωκτού από το Γ. Ν. Νίκαιας όπου αντιμετωπίζονταν καθημερινά μεγάλος όγκος περιστατικών. Επίσης, μετά από επιτυχή αντιμετώπιση μεγάλου αριθμού περιστατικών παθήσεων του πρωκτού με οπτικές ίνες λέιζερ, πιστοποιήθηκε επίσημα στην εφαρμογή των Laser τελευταίας γενιάς στην Πρωκτολογία.
Η θεραπεία της ραγάδας του πρωκτού μπορεί αρχικά να γίνει στο σπίτι. Σκοπός της θεραπείας είναι η λύση του σπασμού του σφιγκτήρα του πρωκτού, ώστε να ελαττωθεί ο πόνος και παράλληλα να πάει αίμα στην περιοχή της πληγής ώστε να επιτευχθεί η επούλωση της σε συνδυασμό με τις κατάλληλες οδηγίες.
Η επούλωση της οξείας ραγάδας πρωκτού επιτυγχάνεται συνήθως χωρίς χειρουργείο σε ποσοστό περίπου 60-70%. Η ραγάδα θεραπεύεται περίπου μετά από λίγο καιρό (κάτω των 30 ημερών) με την ύφεση των συμπτωμάτων να είναι αμεση.
Η συντηρητική θεραπεία θα βασιστεί στην αποφυγή της δυσκοιλιότητας που αποτελεί και την κύρια αιτία στις περισσότερες περιπτώσεις. Συστήνεται διατροφή με ισορροπία σε φυτικές ίνες (χόρτα, φρούτα, σαλάτες) και αυξημένη πρόσληψη ύδατος. Πολλοί λαμβάνουν από μόνοι τους ελαιόλαδο αλλά αντί αυτού δίδονται υπακτικά σκευάσματα ή μαλακτικά των κοπράνων κατά περίπτωση.
Η καλή υγιεινή της περιοχής με πλύσιμο μετά από κάθε κένωση με χλιαρό προς ζεστό νερό (όχι κρύο και σε καμία περίπτωση παγωμένο) βοηθάει αρκετά. Δεν θα πρέπει να γίνεται υπερβολική χρήση αντισηπτικών και να αποφεύγονται το σκούπισμα με χαρτί ή μωρομάντηλα, διότι περιέχουν ίνες που μένουν πάνω στην πληγή και την επιδεινώνουν. Τοπικές αναλγητικές αλοιφές χρησιμοποιούνται πολλές φορές μετά την κένωση, για να μειώσουν τον πόνο.
Οι καλύτερες αλοιφές για ραγάδα πρωκτού είναι η αλοιφή νιτρογλυκερίνης (NTG 0,4%) ή αλοιφή με αναστολείς του διαύλου ασβεστίου (διλτιαζέμης 2%). Η σωστή εφαρμογή τους στην περιοχή είναι καθοριστικής σημασίας για τη θεραπεία της ραγάδας, καθώς και για την αποφυγή εμφάνισης πονοκεφάλου, που αποτελεί την πιο ενοχλητική παρενέργεια και την συχνότερη αιτία διακοπής τους. Η σωστή εφαρμογή επιτυγχάνει ύφεση των συμπτωμάτων την πρώτη εβδομάδα και η θεραπεία διαρκεί έως και 2 μήνες, με το ποσοστό επούλωσης της ραγάδας να είναι περίπου 50%.Υπόθετα υαλουρονικού οξέος ή άλλες αναπλαστικές κρέμες μπορούν να τοποθετηθούν σαν μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με τα ανωτέρω σκευάσματος αυξάνοντας ελαφρώς τα ποσοστά πλήρους ίασης.
Σκευάσματα του εμπορίου που περιέχουν κορτιζόνη χρησιμοποιούνται σε ορισμένες περιπτώσεις και για μικρό χρονικό διάστημα καθώς μπορεί μεν να βοηθούν στην ύφεση των αιμορροΐδων αλλά δεν βοηθούν στην επούλωση της ραγάδας.
Η πιο αποτελεσματική θεραπεία πλέον είναι η έγχυση Βοτουλινικής Τοξίνης σε συγκεκριμένες θέσεις στον έσω σφιγκτήρα, σε συνδυασμό με την εφαρμογή σύγχρονων οπτικών ινών Laser τελευταίας γενιάς.
Η Βοτουλινική Τοξίνη, γνωστή από τη χρήση της στην πλαστική χειρουργική, προκαλεί προσωρινή τοπική χαλάρωση του σφιγκτήρα βοηθώντας στην εξάλειψη του
πόνου και την επούλωση της ραγάδας.
Η δράση της διαρκεί 3 – 6 μήνες και είναι αναστρέψιμη οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών όπως ακράτεια.
Παράλληλα, ο παθολογικός ιστός της ραγάδας του πρωκτού εξαχνώνεται με το Laser χωρίς να επηρεάζεται ο σφιγκτήρας μυς και όχι μέσω τομής του ιστού. Με την χρήση του Laser αυτό γίνεται άμεσα, χωρίς να καταστρέφεται ο φυσιολογικός ιστός, σε επίπεδο χιλιοστών.
Ο πόνος συνήθως εξαφανίζεται μέσα στην πρώτη εβδομάδα και το ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου αγγίζει το 90%.
Είναι μία από τις παλαιότερες μεθόδους. Αποσκοπεί στην λύση του σπασμού του έσω σφιγκτήρα. Ανακουφίζει άμεσα από τον πόνο, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται με μεγάλη προσοχή διότι μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη ακράτεια λόγω κάκωσης του σφιγκτήρα ιδίως σε πολύτεκνες γυναίκες, νέους ασθενείς ή ηλικιωμένους.
Είναι το κόψιμο συγκεκριμένων μυϊκών ινών (1/3 του κατώτερου έσω σφιγκτήρα μυ) που έχει σαν αποτέλεσμα την άμεση χαλάρωση του σπασμού των μυών και την ύφεση των συμπτωμάτων.
Είναι σχετικά ασφαλής τεχνική με επιτυχία που αγγίζει το 95% και πολύ χαμηλό ποσοστό υποτροπής (0-3%). Δεδομένου όμως πως ο σφιγκτήρας συμβάλλει στην εγκράτεια των κοπράνων σε ένα ποσοστό περίπου 10%, αναφέρονται κάποια ποσοστά ακράτειας που είναι μη αναστρέψιμα. Για το λόγο αυτό καλό είναι να εφαρμόζεται μετά από αποτυχία άλλων μοντέρνων ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών.
Μετά την έγκυρη διάγνωση και σωστή ενημέρωση του ασθενούς, η θεραπευτική επιλογή πρέπει να εξατομικεύεται από τον εξειδικευμένο χειρουργό ανάλογα με το πρόβλημα ώστε να πετύχουμε μέγιστης αποτελεσματικότητας θεραπεία.
Οι κριτικές των Ιατρείων μας στο
5/5 από 247 κριτικές.
5/5 από 36 κριτικές.
5/5 από 8 κριτικές.
5/5 από 54 κριτικές.
9.9 από 122 κριτικές.
Ο Ιατρός είναι συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ για ηλεκτρονική συνταγογράφηση και δέχεται επισκέψεις όλων των ιδιωτικών ασφαλειών.
Είναι επίσημος συνεργάτης των ασφαλιστικών ομίλων ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, ΑFFIDEA, HEALTHNET, MEDISYSTEM – INTERAMERICAN.
Οι Ιδιωτικές Κλινικές με τις οποίες συνεργάζεται έχουν σύμβαση με όλες τις ιδιωτικές ασφάλειες, καθώς και οικονομικά πακέτα για τους ασθενείς που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ.