Το περιεδρικό συρίγγιο ή συρίγγιο του πρωκτού είναι μια παθολογική επικοινωνία (πόρος του συριγγίου) ανάμεσα σε δύο επιφάνειες.
Η μία επιφάνεια είναι το έντερο κοντά στον πρωκτού, από όπου ξεκινά το συρίγγιο και η δεύτερη, το δέρμα του γλουτού ή του πρωκτού όπου και καταλήγει.
Αρχικά να αναφέρουμε πως η υγιεινή της περιοχής δεν σχετίζεται με την εμφάνιση περιεδρικού συριγγίου, καθώς πολλοί ασθενείς αισθάνονται άβολα με αυτό.
Συνήθως η δημιουργία ενός περιεδρικού συριγγίου ακολουθεί μία φλεγμονή από το εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου. Σε κάποιες συγκεκριμένες θέσεις του πρωκτού (πρωκτικές κρύπτες), λόγω της παρουσίας των μικροβίων των κοπράνων συμβαίνει μία φλεγμονή, από όπου τα μολυσμένα υγρά (πύον) προσπαθούν να βρουν μία διέξοδο. Εάν αυτή γίνει προς το δέρμα δημιουργείται ένα τούνελ (πόρος του συριγγίου) από όπου υπάρχει εκροή του μολυσμένου υγρού. Εάν για κάποιο λόγο ο πόρος αποφραχτεί τότε δημιουργείται ένα περιεδρικό απόστημα, κατά την διάνοιξη του οποίου σε ποσοστό περίπου 50% των ασθενών καταλήγει στην εμφάνιση περιεδρικού συριγγίου. Σπανιότερη αιτία αποτελεί η χρόνια ραγάδα του δακτυλίου λόγω της φλεγμονής στο έδαφος αυτής.
Η παρουσία πολλαπλών συριγγίων μας υποψιάζει για την πιθανότητα ενεργού φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (νόσο Crohn) με περιπτωκτική νόσο.
Σκοπός είναι η ανεύρεση του έσω στομίου (εσωτερικά στο έντερο), του έξω στομίου (περιπρωκτικά στο δέρμα), καθώς και της πορείας του συριγγώδους πόρου που ενώνει τα δύο στόμια και την σχέση του με του σφικτήρες μύς του πρωκτού. Η επισκόπηση και η ορθοσκόπηση στο ιατρείο είναι πολλές φορές αρκετή για επιφανειακά μόνο συρίγγια.
Σε περιπτώσεις υποτροπής, σε φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου ή επί παρουσίας πολλαπλών στομίων, το τρισδιάστατο ενδοορθρικό υπερηχογράφημα (EUS) και η ειδική μαγνητική τομογραφία με συγκεκριμένο πρωτόκολλο (ΜRI) μας δίνουν ακριβείς πληροφορίες σε σχέση με τους σφιγκτήρες καθορίζοντας το θεραπευτικό πλάνο.
Η ταξινόμηση έχει σκοπό την αναγνώριση της ακριβής πορείας του συριγγώδους πόρου σε σχέση με σφικτήρες μύες της περιοχής. Μία ταξινόμηση των συριγγίων του πρωκτού που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια από τους εξειδικευμένους χειρουργούς του πρωκτού είναι κατά St James’s University Hospital MR Imaging Classification of Perianal Fistulas όπου και προκύπτει ο εξής διαχωρισμός:
Η μοναδική θεραπεία των συριγγίων του πρωκτού είναι η χειρουργική.
Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποια άλλη μορφής αγωγής που θα μπορούσε να το θεραπεύσει. Η ιδανική θεραπεία στοχεύει στην καταστροφή του συριγγίου με το μικρότερο δυνατό τραύμα, χωρίς να γίνει κάποια βλάβη στους σφιγκτήρες μύες του πρωκτού. Ο χειρουργός θα πρέπει να γνωρίζει άριστα την ανατομία της περιοχής καθώς κάκωση στους σφικτήρες μύες μπορεί να οδηγήσει σε μετεγχειρητική ακράτεια.
Οι ενδοσκοπικές τεχνικές FiLaC και VAAFT αποτελούν τις πλέον σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης και φαίνεται να προσφέρουν την ιδανική θεραπεία στα συρίγγια του πρωκτού.
Η πλέον σύγχρονη τεχνική που έφερε επανάσταση στην θεραπεία των περιεδρικών συριγγίων είναι η μέθοδος λέιζερ Fistula-tract Laser Closure (FiLaC).
Η τεχνική εκμεταλλεύεται την τεχνολογία των κυκλικών οπτικών ινών laser τελευταίας γενιάς (ίδια που χρησιμοποιείται και στην κύστη κόκκυγα). Πάντα προηγείται της θεραπείας η φάση της διάγνωσης και επιβεβαίωσης των ευρημάτων από την μαγνητική τομογραφία ή τον ενδοορθρικό υπέρηχο αν έχουν διενεργηθεί. Γίνεται έγχυση ενός σκιαγραφικού μέσου και χαρτογράφηση της πορείας του συριγγίου καθώς και των πιθανών διακλαδώσεων ή την παρουσία κοιλοτήτων. Εάν ο χειρουργός δεν καταφέρει να αναγνωρίσει όλες αυτές τις βλάβες η πιθανότητα υποτροπής είναι μεγάλη.
Μετά από την σωστή διάγνωση ακολουθεί η θεραπεία με την εύκαμπτη ίνα Laser που είναι λεπτή ολίγων mm και εισέρχεται από το εξωτερικό στόμιο (δέρμα περιπρωκτικό) και εξέρχεται από το έσω στόμιο (στο έντερο). Έπειτα εφαρμόζεται ελεγχόμενη ενέργεια μέσω του laser και καταστρέφεται – εξαχνώνεται ο παθολογικός μόνο στου συριγγίου, ενώ ο φυσιολογικός υγιής ιστός προστατεύεται και αναπλάθεται ταχέως λόγω της ελεγχόμενης θεραπείας.
Η ενέργεια που θα χρησιμοποιήσει ο χειρουργός δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις ίδια και η εξειδίκευση στην χρήση του είναι απαραίτητη, καθώς μικρότερη θα οδηγήσει σε υποτροπή του συριγγίου, ενώ μεγαλύτερη μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους σφικτήρες. Να σημειωθεί πως στην περίπτωση της παρουσίας περιεδρικού αποστήματος κατά μήκους του συριγγίου είναι απαραίτητη η παροχέτευση του αποστήματος αρχικά, ώστε η ενέργεια του Laser να γίνει ελεγχόμενα στο τοίχωμα του συριγγίου, καθώς σε άλλη περίπτωση η πιθανότητα υποτροπής είναι μεγάλη. Αυτό επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση ειδικών παροχετεύσεων Non Cutting Seton πριν από την οριστική θεραπεία με την διάρκεια να εξατομικεύεται σε κάθε ασθενή.
Ο Δρ. Γεώργιος Λιάγκος κατέχει εξειδικευμένη γνώση στην διάγνωση και αντιμετώπιση των καλοηθών παθήσεων του πρωκτού από το Γ. Ν. Νίκαιας όπου αντιμετωπίζονταν καθημερινά μεγάλος όγκος περιστατικών. Επίσης, μετά από επιτυχή αντιμετώπιση μεγάλου αριθμού περιστατικών παθήσεων του πρωκτού με οπτικές ίνες λέιζερ, πιστοποιήθηκε επίσημα στην εφαρμογή των Laser τελευταίας γενιάς στην Πρωκτολογία.
Είναι σύγχρονη μέθοδος ενδοσκοπικής αντιμετώπιση των περιεδρικών συριγγίων και ονομάζεται Video Assisted Anal Fistula Treatment (VAAFT). Με την τεχνική αυτή η χαρτογράφηση των συριγγίων και των διακλαδώσεων γίνεται υπό άμεση όραση μέσω μικροκάμερας που εισέρχεται από το εξωτερικό στόμιο. Οι εικόνες αναλύονται σε οθόνες μεγάλης ευκρίνειας με μεγέθυνση όπου γίνονται ορατές όλες οι βλάβες. Έπειτα ακολουθεί η θεραπευτική φάση σε συνδυασμό με μορφές ενέργειες (προτιμάται το Laser) όπου καταστρέφεται ελεγχόμενα ο συριγγώδης πόρος και παράλληλα γίνεται άμεσα έλεγχος για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Τα πλεονεκτήματα της τεχνικής είναι ίδια της τεχνικής FiLaC αν χρησιμοποιηθεί η κυκλική οπτική ίνα σαν μέσο ενέργειας.
Απλή συριγγοτομή ή συριγγεκτομή στην περίπτωση χαμηλών συριγγίων. Στις ημέρες μας γίνεται με Laser CO² ή ραδιοσυχνότητες RF, αντί του κλασικού νυστεριού, ώστε να μην υπάρχει μετεγχειρητικός πόνος και το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο. Σε πολύ χαμηλά συρίγγια μπορεί να διενεργηθεί υπό τοπική αναισθησία με άριστα αποτελέσματα αφήνοντας μικρή τραυματική επιφάνεια.
Στην περίπτωση συριγγίων που συμμετέχουν οι σφικτήρες εκτελούνται εξιδεικευμένες τεχνικές με πολλή καλά αποτελέσματα από χειρουργούς του πρωκτού. Σκοπός είναι να προστατευτούν οι μύες που συμμετέχουν στην εγκράτεια των αερίων και των κοπράνων ώστε μελλοντικά ο ασθενής να μην παρουσιάσει ακράτεια κατά την γεροντική ηλικία. Οι συχνότερες τεχνικές είναι η διασφικτηριακή απολίνωση του συριγγίου, μέθοδος Lift και η τεχνική Seton.
Σε δύσκολές περιπτώσεις όπου το εσωτερικό στόμιο του συριγγίου είναι ευρύ, δηλαδή η τρύπα στο τοίχωμα του εντέρου είναι μεγάλη, διενεργούνται ειδικές τεχνικές με κρημνούς Αdvancement flap. Αυτό που γίνεται είναι η κάλυψη της τρύπας από υγιές τοίχωμα του ορθού, είτε από τμήμα του δέρματος του πρωκτού.
Σύγκλειση του συριγγώδους πόρου έχει δοκιμαστεί με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα στις τελευταίες διεθνείς μελέτες με τοποθέτηση ειδικού βιολογικού βιοαπορροφήσιμου πλέγματος (Αnal Fistula Plug), με κόλλας ινικής, με κλιπ νιτινόλης (OTSC) και αυτόλογων ινοβλαστών.
Δυστυχώς η αποκατάσταση μερικών πρωκτικών συριγγίων δεν είναι και δεν
επιδέχεται ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών όπως η τεχνική του laser. Τέτοια είναι τα διασφηκτηριακά και κάποια υπερσφιγκηρικά περιεδρικά συρίγγια. Η
αποκατάστασή τους θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική καθώς σε αντίθετη περίπτωση ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει μετά το χειρουργείο ακράτεια ή στένωση.
Τεχνικά διενεργείται απολίνωση του συριγγώδους πόρου στον μεσοσφιγκηρικό χώρο. Δηλαδή δεν γίνεται διατομή ή κάκωση των σφιγκτήρων μυών της περιοχής αλλά όλο το χειρουργείο διενεργείται μεταξύ έσω και έξω σφιγκήρα. Στον χώρο αυτό αναγνωρίζεται το συρίγγιο και απολινώνεται με ειδικές τεχνικές.
Πρόκειται για απαιτητικό χειρουργείο που χρειάζεται άριστη γνώση της περιοχής, το οποίο όμως όταν γίνεται σωστά δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος επιπλοκών όπως η ακράτεια. Η νοσηλεία στο νοσοκομείο είναι μίας ημέρας και οι περισσότεροι επιστρέφουν στην εργασία τους συνήθως μετά από μία με δύο εβδομάδες ανάλογα την φύση της δουλειάς. Όπως κάθε επέμβαση έτσι και αυτή έχει καποιες πιθανότητες υποτροπής. Διεθνώς οι πιθανότητες επιτυχίας κυμαίνονται από 70 – 94%, όπου δίνεται έμφαση η επέμβαση να διενεργείται από εξειδικευμένους χειρουργούς.
Ο εξειδικευμένος χειρουργός που γνωρίζει όλες τις χειρουργικές τεχνικές εξατομικεύει την κατάλληλη θεραπεία σε κάθε ασθενή. Όπου έχει ένδειξη προτιμάται η τεχνική του Laser λόγω των πολλαπλών πλεονεκτημάτων για τον ασθενή.
H σωστή ενημέρωση για τα οφέλη κάθε μεθόδου καθορίζει το θεραπευτικό μας πλάνο.
Ο Ιατρός είναι συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ για ηλεκτρονική συνταγογράφηση και δέχεται επισκέψεις όλων των ιδιωτικών ασφαλειών, καθώς είναι επίσημος συνεργάτης των ασφαλιστικών ομίλων ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, ΑFFIDEA, HEALTHNET, MEDISYSTEM, INTERAMERICAN.
Οι Ιδιωτικές Κλινικές με τις οποίες συνεργάζεται έχουν σύμβαση με όλες τις ιδιωτικές ασφάλειες, καθώς και οικονομικά πακέτα για τους ασθενείς που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ.